Dział: Otwarty dostęp

Działy
Wyczyść
Brak elementów
Wydanie
Wyczyść
Brak elementów
Rodzaj treści
Wyczyść
Brak elementów
Sortowanie

Reumatoidalne zapalenie stawów w praktyce ortopedycznej

Wstęp: Znaczące zmiany w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) są konsekwencją skupienia się na wczesnej diagnostyce, monitorowaniu procesów zapalnych oraz wprowadzeniu nowych generacji leków. Częste okołooperacyjne problemy w tej jednostce chorobowej to niestabilność kręgosłupa w odcinku szyjnym, niewydolność serca, zwłóknienie płuc, płyn w jamach opłucnowych, niewydolność nerek, zaburzenia krzepnięcia, immunosupresja. Operacyjne leczenie pacjentów z RZS wymaga ścisłej współpracy ortopedy i reumatologów. Wysoce efektywne leki biologiczne modyfikują przebieg choroby, dając dobre wyniki leczenia. Dzięki temu zmienia się charakter proponowanych operacji oraz samo przygotowanie pacjenta do leczenia operacyjnego. Leczenie operacyjne obejmuje diagnostyczną artroskopię, synowektomię, artroplastykę, artrodezę.

Czytaj więcej

Siarczan chondroityny, a zdrowe stawy. Czy każdy siarczan chondroityny jest sobie równy?

Wstęp: Choroba zwyrodnieniowa stawów jest jedną z wiodących przyczyn niepełnosprawności w populacji światowej. Z powodu dolegliwości bólowych, sztywności i zmniejszenia sprawności danego stawu w znacznym stopniu wpływa na ograniczenie aktywności i funkcjonowanie chorych. Dostępnych jest wiele metod leczenia i usprawniania pacjentów dotkniętych chorobą zwyrodnieniową – zarówno zachowawczych, jak i operacyjnych. Jedną z nich jest stosowanie leków z grupy symptomatic slow acting drugs in ostheoarthritis (SYSADOA). Zalicza się do nich siarczany chondroityny oraz glukozaminy. Zgodnie z danymi naukowymi, stosowanie prepara- tów z grupy SYSADOA powoduje łagodzenie bólu, zwiększa funkcjonalność i sprawność pacjentów, a poprzez zjawisko synergii działania różnych substancji zmniejsza konieczność podawania innych substancji o mniej korzystnym profilu bezpieczeństwa. Większość dostępnych źródeł potwierdza zasadność stosowania siarczanu chondroityny (chondroitin sulphate – CS) w chorobie zwyrodnieniowej o łagodnym i umiarkowanym stopniu nasilenia. Wykazano także, że proces produkcyjny, skład cząsteczki, stopień oczyszczenia oraz pochodzenie CS mają znaczenie dla bioprzyswajalności i skuteczności działania. W związku z tym istotne jest stosowanie CS o wysokim stopniu oczyszczenia. Ważne jest także, szczególnie w przypadku suplementów, stosowanie siarczanów dostępnych na rynku od dłuższego czasu, dla których istnieją badania kliniczne wskazujące na ich skuteczność i dobrą bioprzyswajalność, z uwzględnieniem dawki i źródła pochodzenia siarczanu.

Czytaj więcej

Podstawowe zasady postępowania w leczeniu zachowawczym urazów związanych z rekreacyjnym uprawianiem sportu

Systematyczna aktywność fizyczna jest istotnym czynnikiem zmniejszającym śmiertelność spowodowaną chorobami układu krążenia i śmiertelność ogólną w populacji światowej. W ostatnich latach coraz większy odsetek ludzi stara się prowadzić zdrowy tryb życia i uprawiać sport przynajmniej w formie rekreacyjnej. Jest to pozytywne zjawisko. Niestety, część osób nie dostosowuje swojej kondycji i umiejętności do podejmowanych aktywności fizycznych. Brak racjonalnego dostosowania aktywności i podejmowanie czynności przekraczających możliwości kompensacyjne i przygotowanie organizmu prowadzi do urazów związanych ze sportem. Największy odsetek takich urazów dotyczy populacji osób młodych oraz w średnim wieku, częściej mężczyzn. Wykazano, że ze sportów grupowych największy odsetek urazów notuje się w piłce nożnej oraz w baseballu. W przypadku sportów indywidualnych istotną rolę w tych statystykach odgrywają bieganie, jazda na rowerze oraz na rolkach czy łyżwach. Podstawą postępowania w łagodnych i umiarkowanych urazach jest schemat PRICE(M) zalecający ochronę, oszczędzanie, chłodzenie, kompresję oraz uniesienie (elewację) uszkodzonej okolic ciała. Należy go wdrożyć najpóźniej w okresie 24–48 godzin po urazie. PRICE(M) ma na celu zapewnienie optymalnych warunków do gojenia się i regeneracji uszkodzonych tkanek oraz zapobieganie wtórnym urazom. Rozszerzony schemat zakłada wdrożenie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych w formie miejscowej i/lub ogólnoustrojowej. W przypadku nasilonych objawów lub braku poprawy w okresie 2–3 dni wskazana jest konsultacja lekarska.

Czytaj więcej

Prawidłowe funkcjonowanie mięśni

W ostatnich latach tkanka mięśniowa, układ mięśniowy, fizjologia i biomechanika pracy mięśni, schorzenia i dysfunkcje aparatu mięśniowego, sposoby wspomagania pracy mięśni zaczęły ponownie być w centrum zainteresowania specjalistów od aparatu ruchu, jak się wydaje z dwóch głównych powodów: pierwszy z nich – zdecydowanie wzrastająca liczba osób a więc również pacjentów, którzy decydują się na podejmowanie aktywności fizycznej w różnym wymiarze, amatorsko i „dla zdrowia” ale też w formie ekstremalnej i tzw „zawodowego amatorstwa”, drugi – to coraz bardziej aktualny a nawet można by powiedzieć naglący temat starzenia się społeczeństwa, postrzegany również w wymiarze możliwości ruchowych, aktywności fizycznej, już nie tylko sportowo-rekreacyjnej (choć śledząc mocno rozwijający się w wielu konkurencjach sportowych ruch i system zawodów Masters, także) ale aktywności pacjentów geriatrycznych na polu samodzielności, samoobsługi, lokomocji, bycia niezależnym od osób trzecich. Warto wiec zdaniem autorów poświęcić nieco czasu na przypomnienie i uaktualnienie wiadomości dotyczących mięśni ich fizjologii i roli w aparacie ruchu.

Czytaj więcej

Trudno gojące się rany pooperacyjne. Jak pomóc pacjentowi?

Trudno gojące się rany pooperacyjne stanowią istotny problem kliniczny zarówno dla pacjenta, jak i lekarza. Wiążą się przede wszystkim z obniżeniem jakości życia chorego. Mogą także skutkować powikłaniami ogólnoustrojowymi groźnymi dla życia pacjenta. Do najczęstszych powikłań związanych z ranami pooperacyjnymi zalicza się: infekcję ran, rozejście się brzegów rany oraz powstanie nieprawidłowej tkanki bliznowatej. Wymienia się wiele czynników związanych z pacjentem i samym zabiegiem operacyjnym wpływających na proces gojenia. Należy podkreślić, że proces pielęgnacji rany i zapobiegania powikłaniom rozpoczyna się jeszcze przed operacją i wykonaniem chirurgicznego cięcia. Dotyczy to z jednej strony planowania odpowiedniego dostępu, linii cięć oraz zszywania tkanek, ale także wyrównywania zaburzeń gospodarki ustrojowej pacjenta mogących utrudniać późniejsze gojenie się ran. W okresie pooperacyjnym kluczowa jest rola antyseptyki, prawidłowej pielęgnacji rany i stosowania odpowiednich opatrunków i preparatów. W przypadku nieprawidłowego gojenia się rany istotna jest szybka diagnostyka i w razie potrzeby wdrożenie odpowiedniego leczenia. Nieprawidłowo gojące się rany stanowią nie tylko problem estetyczny, ale w niektórych przypadkach mogą stanowić zagrożenie dla życia pacjenta.

Czytaj więcej

Odpowiedzialność cywilna ortopedy – wybrane aspekty

Ortopedzi w związku z wykonywanym zawodem podlegają różnym rodzajom odpowiedzialności prawnej, w tym odpowiedzialności cywilnej. Odpowiedzialność cywilna to obowiązek przewidziany przez przepisy prawne ponoszenia konsekwencji za swoje czyny i naprawienia wyrządzonej szkody. Celem artykułu jest przedstawienie wybranych aspektów ponoszenia odpowiedzialności cywilnej przez ortopedów.

Czytaj więcej

Zachowawcze leczenie urazów stawu skokowego

Ostre urazy jako częste urazy mięśniowo-szkieletowe mogą powodować skręcenia stawu. Niektóre dowody sugerują, że urazy poprzednio doznane w tym miejscu lub ograniczona elastyczność stawu mogą przyczynić się do skręcenia stawu. Wstępna ocena ostrego urazu powinna zawierać informacje dotyczące czasu i mechanizmu jego powstania. Najważniejsze wytyczne kliniczne związane z postępowaniem w takich przypadkach w pierwszej kolejności dotyczą wykluczenia złamania u dorosłych lub dzieci oraz określenia, czy radiologicznie można potwierdzić taką sytuację, a także ocenić czas jej wystąpienia. Pomocna może być ponowna analiza w ciągu 3–5 dni po urazie, kiedy ból i obrzęk uległy poprawie. Terapia skręcenia stawu skupia się na kontrolowaniu bólu i obrzęku. Protokół PRICE (ochrona, odpoczynek, lód, kompresja i wysokość) jest dobrze ugruntowanym algorytmem leczenia urazów stawu, np. skokowego.

Czytaj więcej

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa u pacjentów po urazach i zabiegach ortopedycznych

Żylna choroba zatorowo-zakrzepowa (ŻChZZ) w postaci zakrzepicy żył głębokich (ZŻG) i zatorowości płucnej (ZP) jest jednym z najpoważniejszych powikłań, jakie mogą towarzyszyć rozległym urazom oraz dużym operacjom ortopedycznym. Zgodnie z szacunkami w samych Stanach Zjednoczonych rocznie prawie 1 mln pacjentów rozwija ŻChZZ, z czego ok. 300 tys. przypadków ze skutkiem śmiertelnym. Choroba często przebiega bezobjawowo lub skąpoobjawowo, w związku z czym jej diagnostyka bywa utrudniona. W najgorszym przypadku choroba ta może prowadzić do zgonu pacjenta. Głównym mechanizmem śmierci u pacjentów z ostrą zatorowością płucną jest niewydolność prawokomorowa serca. Zarówno traumatologia, jak i ortopedia z rozległymi operacjami kończyn dolnych predysponuje do rozwoju zmian zakrzepowych, ponieważ zaburzone zostają wszystkie trzy składowe klasycznej triady Virchowa. Również zabiegi ortopedyczne na kończynie górnej powikłane są ryzykiem wystąpienia zakrzepicy, jednak jest to znacznie rzadsze niż w przypadku operacji miednicy, kończyn dolnych oraz rozległych urazów. Wczesne rozpoznanie ŻChZZ oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia jest kluczowe dla poprawy rokowania pacjentów, zmniejszenia odsetka śmiertelności oraz skrócenia czasu hospitalizacji.

Czytaj więcej

Miejscowe farmakologiczne leczenie ostrego bólu w ortopedii

Ból ostry w ortopedii to codzienność. Zastosowanie miejscowych analgetyków częściowo i szybko redukuje dyskomfort związany z tym stanem, a w multimodalnej koncepcji uśmierzania bólu ostrego zajmuje niepodważalne miejsce.

Czytaj więcej

Farmakologiczne leczenie choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego

Choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych (ChZSK) stanowi jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych w populacji osób w wieku średnim i starszym. Wzrastająca zapadalność na nią związana jest z czynnikami genetycznymi i środowiskowymi. Leczenie tego schorzenia wymaga postępowania wielodyscyplinarnego, a leczenie farmakologiczne jest tylko jedną z opcji. W jego zakres wchodzi leczenie przeciwzapalne, przeciwbólowe, chondroprotekcyjne i wiskosuplementacja.

Czytaj więcej

Formy rehabilitacji leczniczej dla pacjentów ortopedycznych finansowane przez NFZ

Wstęp: Pacjenci ortopedyczni w większości wymagają rehabilitacji leczniczej. Rehabilitacja lecznicza należy do świadczeń gwarantowanych pacjentom w systemie publicznego ubezpieczenia zdrowotnego. Rehabilitacja lecznicza może być realizowana w warunkach ambulatoryjnych, domowych lub stacjonarnych. Celem artykułu jest przedstawienie rodzajów rehabilitacji leczniczej przysługujących pacjentom ortopedycznym na podstawie skierowania ortopedy i finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Artykuł w praktyce jest o tym na jaką rehabilitację może wystawić skierowanie ortopeda w świetle prawa.

 

Abstract: Most orthopedic patients require medical rehabilitation. Medical rehabilitation belongs to the services guaranteed to patients in the public health insurance system. Medical rehabilitation can be carried out in outpatient, home or stationary settings. The aim of the article is to present the types of medical rehabilitation available to orthopedic patients on the basis of orthopedic referral and financed by the National Health Fund. In practice, the article is about what rehabilitation can the orthopedic referral in the light of law.

Czytaj więcej

Bóle krzyża – jak racjonalnie postępować?

Wstęp: Ból krzyża (low back pain – LBP) stał się głównym problemem zdrowia publicznego na całym świecie. W badaniach epidemiologicznych wykazano, że 47% osób cierpiących z powodu bólu przewlekłego odczuwa ból właśnie w okolicy grzbietu. Przyjmuje się, że chorobowość przewlekłego LBP wynosi 23%, ostrego nawet 84%, a u 11–12% populacji przewlekły LBP jest przyczyną niesprawności. Przewlekły LBP częściej dotyczy kobiet, a chorobowość wzrasta wraz z wiekiem. W terapii rekomendowane jest postępowanie multimodalne. W farmakoterapii stosowane są niesteroidowe leki przeciwzapalne, analgetyki opioidowe, leki miorelaksujące, a także duloksetyna. Mimo że standardy postępowania w bólu krzyża są powszechnie dostępne, nadal w praktyce spotykam się ze stosowaniem leków i metod, które mogą być przyczyną chronifikacji bólu. 

 

Abstract: Low back pain (LBP) has become the main public health problem in the world. Epidemiological studies have shown that 47% of people suffering from chronic pain feel pain in the area of the spine. It is assumed that the prevalence of chronic LBP is 23%, acute even 84%, and 11–12% of the chronic LBP population is the cause of disability. Chronic LBP is more common in women, and morbidity increases with age. Multimodal treatment is recommended in therapy. In pharmacotherapy, NSAIDs, opioid analgesics, myorelaxants, and duloxetine are used. Although standards for treating low back pain are widely available, we are still practicing the use of drugs and methods that may be the cause of pain chronification.

Czytaj więcej