Dział: Wiedza praktyczna

Działy
Wyczyść
Brak elementów
Wydanie
Wyczyść
Brak elementów
Rodzaj treści
Wyczyść
Brak elementów
Sortowanie

Osteoporoza – mit a realia

Dane z piśmiennictwa i obserwacje kliniczne wykazują, że osteoporoza nie jest mitem. To, niestety, realia współczesności zagrażające licznymi powikłaniami. Istnieją zatem wskazania do odpowiedzialnego, wiarygodnego, wielospecjalistycznego i skutecznego jej leczenia. Praktycznie osteoporoza występuje w grupie geriatrycznej chorych, często obciążonych licznymi innymi chorobami. Z tego powodu wyzwanie lekarskie staje się znacznie większe. Jak leczyć, by nie zaszkodzić? Na szczególną uwagę zasługuje współistnienie cukrzycy, która swą podstępnością znacznie utrudnia bezpieczne postępowanie. Wyzwanie stanowią również złamania niskoenergetyczne, które mimo obniżonego potencjału osteogennego dają szansę zrostu, jeśli zostaną spełnione warunki zespoleń biologicznych (pozostawienie krwiaka międzyodłamowego) oraz biomechanicznych (dynamizacja zespolenia). Wspomaganie leczeniem farmakologicznym bisfosfonianami czy prolią jest obecnie nieodzowne.

Czytaj więcej

Rehabilitacja po operacji artrodezy stawu MTP I w leczeniu zaawansowanej postaci palucha sztywnego

Paluch sztywny to według definicji Światowej Organizacji Zdrowia choroba zwyrodnieniowa stawu śródstopno-paliczkowego I (MTP I). W początkowych stadiach choroby skuteczne jest leczenie nieoperacyjne, na które składają się rehabilitacja oraz leczenie farmakologiczne. W zaawansowanych postaciach konieczne jest leczenie operacyjne, w tym artrodeza (usztywnienie) stawu MTP I. Usztywnienie jest uważane za jedną z bardzo dobrych, przewidywalnych procedur medycznych, mających mocne podstawy naukowe. Odsetek zadowolonych pacjentów wynosi średnio 81—100%.

Czytaj więcej

Diagnoza i leczenie pacjentów, którzy doznali urazów ortopedycznych z uwzględnieniem wskazania DicloDuo Combi przy współistniejących chorobach gastroenterologicznych

Większość pacjentów ortopedycznych zgłasza się do specjalisty głównie z powodu bólu. Dlatego grupą leków najczęściej stosowanych w ortopedii są niesteroidowe leki przeciwzapalne. Choć są skuteczne w opanowywaniu dolegliwości bólowych, mogą powodować uszkodzenia śluzówki przewodu pokarmowego. Aby temu zapobiec, warto zastosować skojarzoną farmakoterapię niesteroidowych leków przeciwzapalnych z lekami z grupy inhibitorów pompy protonowej. Niesteroidowe leki przeciwzapalne zmniejszają ilość wydzielanego kwasu w żołądku bez zmniejszania ilości jonów H+, przez co mogą bezpośrednio uszkadzać jego śluzówkę. Dodatkowo blokują produkcję prostaglandyn działających hamująco na wydzielanie soku żołądkowego i zwiększająco na wydzielanie śluzu. Uszkadzają naturalną barierę ochronną i powodują powstawanie wrzodów żołądka i dwunastnicy. IPP podnosi pH w żołądku, przez co zmienia warunki wchłaniania leków i działa negatywnie na absorpcję NLPZ, a w konsekwencji zmniejsza ich działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Połączenie diklofenaku z omeprazolem w formie leku złożonego jest wskazane do objawowego leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów, choroby zwyrodnieniowej stawów i zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa u pacjentów z grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia owrzodzeń żołądka i dwunastnicy po zastosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Właściwa gastroprotekcja poprzez stosowanie leków złożonych pozwoli zminimalizować ryzyko wystąpienia objawów ubocznych stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, jak również zapewni optymalne leczenie przeciwbólowe i przeciwzapalne, co przyczyni się do spowolnienia progresji zmian i destrukcji stawów.

Czytaj więcej

Kontuzjogenne wakacje

Czas wakacji kojarzymy z piękną pogodą, aktywnym wypoczynkiem, a co za tym idzie – kontuzjami. Podawane doustnie niesteroidowe leki przeciwzapalne są skuteczne w leczeniu rozmaitych ostrych i przewlekłych stanów bólowych, ale ich stosowanie może wiązać się z poważnymi ogólnoustrojowymi działaniami niepożądanymi, które są skorelowane z terapeutycznymi poziomami leku w osoczu. W celu zminimalizowania częstotliwości występowania zdarzeń ogólnoustrojowych związanych z lekami, opracowano miejscowe preparaty niesteroidowych leków przeciwzapalnych. W przypadku bólu regionalnego preparaty miejscowe stanowią interesującą opcję leczenia, zwłaszcza u pacjentów ze współistniejącą chorobą przewlekłą, u których leki przeciwbólowe o działaniu ogólnoustrojowym mogą powodować poważne działania niepożądane. Stosowanie miejscowych leków przeciwzapalnych minimalizuje niekorzystne interakcje z innymi lekami przyjmowanymi przez pacjenta i pozwala im oddziaływać precyzyjnie na miejsce bólu. W przypadku sprayu preparat nanosimy na skórę poprzez rozpylenie go na bolące miejsce, co poprawia precyzję aplikacji. Ponadto spray umożliwia podawanie precyzyjnej dawki, bez ryzyka wyciskania zbyt dużej ilości leku, co może być problemem przy stosowaniu formy żelowej. Spray to również bardzo dobra alternatywa dla żeli dla osób aktywnych.

Czytaj więcej

Wolno działające leki modyfikujące objawy choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych – które wybrać i zastosować?

Choroba zwyrodnieniowa stawów (OA) jest najczęstszą przyczyną bólu i niepełnosprawności na świecie. Jedną z najczęstszych lokalizacji OA są stawy kolanowe. Choroba dotyczy głównie starszej populacji, jest częstą przyczyną ograniczeń czynnościowych i znacznego pogorszenia jakości życia. Jej leczenie jest złożone i trudne, wymaga stosowania różnych zachowawczych terapii niefarmakologicznych, przewlekłego podawania leków i zazwyczaj skutecznych interwencji chirurgicznych. Wśród aktualnie dostępnych rekomendacji eksperckich dotyczących leczenia choroby zwyrodnieniowej kolan istnieją zarówno podobieństwa, jak i różnice. Odmienne opinie dotyczą zwłaszcza stosowania wolno działających leków modyfikujących objawy OA (SYSADOA) w celu podstawowej, długotrwałej terapii OA stawów kolanowych. Pomimo często odmiennych opinii dotyczących przydatności tych leków grupa ekspertów europejskich (ESCEO) zdecydowanie zaleca podawanie leków z tej grupy: krystalicznego siarczanu glukozaminy lub siarczanu chondroityny w pierwszej linii długotrwałego, podstawowego leczenia choroby zwyrodnieniowej kolan. Autorzy tych rekomendacji jednocześnie zwracają uwagę, że istniejące na rynku preparaty dostępne bez recepty, podobne do SYSADOA, nie wykazują skuteczności terapeutycznej. Przegląd piśmiennictwa i doświadczenie własne wskazują, że taka opinia jest w pełni uzasadniona.

Czytaj więcej

Bark rzucający i serwujący – biomechanika i urazy barku u profesjonalnych piłkarzy ręcznych i tenisistów

Dolegliwości bólowe barku są częstym problemem zawodowych piłkarzy ręcznych i tenisistów. Są to głównie urazy przeciążeniowe związane z wykonywaniem powtarzalnych i wielokrotnych ruchów. Fazy rzutu piłki oraz serwisu tenisowego są bardzo zbliżone, a ramię osiąga podobne wartości rotacji zewnętrznej (175–185°) i odwiedzenia w fazach wypadu (100–110°). Dynamika i ustawienie kończyny podczas rzutu lub serwisu z czasem mogą prowadzić do zmian biomechanicznych, takich jak ograniczenie rotacji wewnętrznej (GIRD) lub konflikt wewnętrzny. Zmiany te w sytuacjach znacznych przeciążeń mogą powodować ból oraz uszkadzanie struktur stawu ramiennego – uszkodzenia ścięgien rotatorów, niestabilność lub uszkodzenia w obrębie ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego i górnego obrąbka (SLAP). Urazy ostre zdarzają się rzadziej i zwykle dotyczą piłkarzy ręcznych w sytuacji upadku na kończynę lub zablokowania jej podczas rzutu. Postępowanie wstępne to leczenie zachowawcze: odpoczynek, leczenie przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz wprowadzanie programu usprawniania. Dalsze leczenie należy prowadzić w zależności od wyniku oceny klinicznej, biomechanicznej i funkcjonalnej. Leczenie operacyjne należy rozważyć w przypadku stwierdzenia trwałych uszkodzeń (badanie kliniczne + diagnostyka obrazowa) i niepowodzenia leczenia zachowawczego.

Czytaj więcej

Wady i choroby stóp według Mortona i ich wpływ na powstawanie zaburzeń przeciążeniowych w obrębie stopy

Wady stóp — te rzadsze, widoczne natychmiast po urodzeniu, np. stopa końsko-szpotawa, jak i te powszechne, ujawniające się po pionizacji, np. zaburzenia pierwszego promienia sugerujące obraz stopy płasko-koślawej w chorobie Mortona czy w stopie typu PME (primus metatarsus elewatus) — są najczęściej występującymi uszkodzeniami wrodzonymi, przypuszczalnie genetycznymi, w narządzie ruchu człowieka.

Czytaj więcej

Zastosowanie kwasu hialuronowego w leczeniu bólu kolana po urazach i artroskopii

Wiskosuplementacja dostawowa jest coraz powszechniej stosowaną terapią w przypadkach zarówno uszkodzeń chrząstki stawowej, jak i wczesnych zmian zwyrodnieniowych. Szczególne znaczenie ma to w leczeniu zmian stawu kolanowego. Częstość urazów kolana oraz szeroki zakres stosowania artroskopii operacyjnej sprzyjają zastosowaniu dostawowemu kwasów hialuronowych różnej generacji. W pracy przedstawiono przegląd współczesnej wiedzy na ten temat, oparty na literaturze światowej i doświadczeniach własnych autora.

Czytaj więcej

Ból kolana – problem czy wyzwanie?

Powszechność zespołów bólowych stawu kolanowego stanowi znaczny problem społeczny i kliniczny. Generuje on wyzwanie diagnostyczne i lecznicze procesów biomechanicznych i biologicznych zarówno aparatu więzadłowo-torebkowego (pierwotnie), jak i chrząstki stawowej (wtórnie). Podstępnością diagnostyczną jest fakt, że rzadko ból stawu kolanowego jest pierwotną przyczyną. Nierzadko ból wynika z patologii stawu biodrowego, kręgosłupa lub stopy. Wobec doskonałej diagnostyki obrazowej zbyt często leczone są obrazki, a nie rozpoznanie przyczyny bólu oparte na dowodach wg Evidence Based Orthopaedics/Traumatology. Zespoły przeciążeń grawitacyjnych więzadłowo-torebkowych są łatwe do wyleczenia w okresie wczesnym. Degradacja chrząstki stawowej generowana jest przewlekłymi przeciążeniami tkanek miękkich. Pośrednia diagnostyka kondycji chrząstki stawowej wszystkich przedziałów kolana wynika z obrazu RTG obu stawów kolanowych na stojąco bez butów. Obraz taki jest podstawą klasyfikacji zwyrodnień wg Kellgrena i Lawrence’a oraz wdrożenia ochrony chrząstki stawowej wg wskazań, celem eliminacji bólu kolana.

Czytaj więcej

Rola suplementacji lekami zawierającymi żelazo przed planowanymi endoprotezoplastykami dużych stawów w praktyce lekarza ortopedy

Niedokrwistość w okresie okołooperacyjnym jest jednym z niekorzystnych czynników rokowniczych. Wpływa m.in. na zwiększenie zachorowalności i śmiertelności, głównie w populacji osób starszych, a także na wydłużenie okresu rekonwalescencji, rehabilitacji pooperacyjnej oraz długości hospitalizacji. Wykazano pozytywną korelację między przedoperacyjnym stopniem niedokrwistości a częstością przetoczeń krwi w okresie okołooperacyjnym. Zasadnym jest więc prawidłowe leczenie niedokrwistości u pacjentów oddziałów ortopedycznych w okresie okołooperacyjnym, a także wnikliwa diagnostyka w kierunku niedokrwistości u chorych kwalifikowanych do zabiegów planowych. Metoda leczenia niedokrwistości jest wybierana na podstawie etiologii, stopnia nasilenia i stanu klinicznego chorego. Do najczęściej stosowanych metod należy suplementacja doustnymi preparatami żelaza. Zgodnie z danymi epidemiologicznymi najczęstszą przyczyną niedokrwistości w ujęciu globalnym są niedobory żelaza. Wiele źródeł zaleca wdrożenie leczenia żelazem w formie doustnej lub dożylnej w przypadku zdiagnozowania niedokrwistości przed planową operacją. Terapia preparatami doustnymi powinna trwać cztery–sześć tygodni przed planowaną operacją. Wykazano, że istotnie wpływa to na zmniejszenie częstości powikłań oraz liczby przetoczonych jednostek preparatów krwiopochodnych. Ze względu na ryzyko związane z przetoczeniami istotne jest minimalizowanie częstości tych procedur. Jedną z możliwości jest prawidłowa diagnostyka oraz leczenie niedokrwistości u chorych przed planowymi operacjami ortopedycznymi.

Czytaj więcej

Witamina D: co specjalista chirurgii urazowej wiedzieć o niej powinien

Uważa się, że witamina D odgrywa kluczową rolę w zdrowiu układu mięśniowo-szkieletowego. Jej klasyczną funkcją jest regulacja homeostazy wapnia i fosforanów, co zapewnia zrównoważony metabolizm kostny, charakteryzujący się zbilansowaną ilością kości resorbowanej i tworzonej. W ostatnich dekadach pojawiło się wiele badań przedklinicznych i klinicznych donoszących o potencjalnie korzystnych dla zdrowia właściwościach witaminy D. Istnieje coraz więcej doniesień wskazujących na istotną rolę niedoboru witaminy D w patogenezie szeregu chorób pozakostnych. Co więcej, szacuje się, że w Polsce większość populacji ogólnej i wszystkie osoby po 65. roku życia mają średni lub ciężki niedobór witaminy D. W ortopedii i traumatologii większość badań wskazuje na jej ogólnie korzystne działanie, jednak szczegółowe znaczenie witaminy D i jej niedoboru stanowi często przedmiot dyskusji. W tym narracyjnym przeglądzie literatury, po pierwsze, opisano właściwości witaminy D i wpływ jej niedoboru na zdrowie układu mięśniowo-szkieletowego, ze szczególnym uwzględnieniem osteoporozy i profilaktyki złamań osteoporotycznych. Po drugie, przedstawiono przegląd badań dotyczących częstości występowania niedoboru witaminy D w traumatologii. Omówiono jej rolę w gojeniu złamań, artroplastyce i osteointegracji implantów ortopedycznych. Podkreślono konieczność prowadzenia dalszych badań.

Czytaj więcej

Zrost opóźniony i staw rzekomy – przyczyny, rodzaje, rozpoznanie, leczenie

Problem opóźnionego gojenia kości jest najpoważniejszą komplikacją będącą następstwem przerwania ciągłości kości. Wynik leczenia jest wielokrotnie trudny do przewidzenia, a leczenie zwykle długotrwałe. Problem uciążliwy dla pacjenta, wymagający dla lekarza i kosztowny dla systemu opieki zdrowotnej. Opisanych zostało wiele czynników wpływających na proces gojenia kości, wiele metod wspomagania gojenia i leczenia od nieoperacyjnego do różnorodnych metod operacyjnych. Opóźnienie gojenia wyłącza pacjenta z określonych aktywności życiowych i zawodowych. Staw rzekomy w przypadku dolegliwości bólowych, ruchomości patologicznej i poczucia dyskomfortu jest wskazaniem do leczenia operacyjnego, w wielu przypadkach kilkuetapowego. Właściwe postępowanie lecznicze wymaga prawidłowego rozpoznania i ustalenia potencjału gojenia.

Cel: Podsumowanie doniesień dotyczących leczenia stawów rzekomych, które opublikowano w specjalistycznej literaturze medycznej zawartej w bazie PubMed.

Czytaj więcej