Leczenie przewlekłych (zastarzałych) uszkodzeń ścięgien
Leczenie przewlekłych uszkodzeń ścięgien stanowi większe wyzwanie. Często jest bardziej skomplikowane oraz wymaga większej liczby etapów. Wynika to z czasu, który minął od pierwotnego uszkodzenia. Dochodzi do retrakcji kikuta ścięgna, zaników mięśniowych i zrostów.
Ważnym wydarzeniem dla leczenia owej przypadłości było opracowanie przez Huntera w latach 70. XX w. dwuetapowej rekonstrukcji z użyciem silikonowej protezy. Był to przełom w kierunku metody używanej także dziś [10].
Techniki stosowane w leczeniu operacyjnym przewlekłych uszkodzeń ścięgien obejmują:
REKLAMA
- szew pierwotny opóźniony lub wtórny,
- rekonstrukcję jednoetapową z przeszczepem,
- rekonstrukcję dwuetapową (opracowaną przez Huntera) [12].
Szew wtórny jest wykonywany podobnie jak w uszkodzeniu ostrym, jednak często konieczna jest dodatkowa mobilizacja tkanek. Granica czasowa jest umowna i różni się w zależności od autora. Według niektórych doniesień w wybranych sytuacjach szew ścięgna jest możliwy nawet do kilku miesięcy po urazie [20].
![]()
Rekonstrukcja ścięgna z użyciem przeszczepu
Rekonstrukcję z użyciem przeszczepu stosuje się, gdy pierwotna naprawa ścięgna nie jest możliwa, np. przy dużym ubytku tkanki, przewlekłych urazach lub silnych zrostach. Istnieje spór dotyczący tego, kiedy stosować jednoetapowy przeszczep ścięgna, a kiedy przejść do techniki wieloetapowej. Problem ten dodatkowo komplikuje fakt, że chirurg często musi podjąć decyzję dopiero po ocenie pochewki ścięgna w trakcie operacji.
Ścięgna do przeszczepu dzieli się na ekstra- i intrasynowialne. Ścięgna ekstrasynowialne (np. palmaris longus, plantaris) są łatwiej dostępne, ale powodują więcej blizn i zrostów, co ogranicza ruch ścięgna. Ścięgna intrasynowialne (np. flexor digitorum longus, FDS) są trudniejsze do pobrania, ale mogą lepiej funkcjonować, zwłaszcza u dzieci.
Przeszczep pobiera się specjalnym narzędziem (tendon stripper) przez jedno nacięcie. Po pobraniu przeszczep przeciąga się przez pochewkę ścięgna za pomocą cewnika, który pomaga umieścić ścięgno na właściwym miejscu w palcu. Wyróżnia się dwa główne podejścia tejże operacji.
![]()
