Leczenie uszkodzeń ścięgien zginaczy. Część 2

Wiedza praktyczna

Uszkodzenia ścięgien zginaczy stanowią wyzwanie w chirurgii ręki. Wymagają precyzyjnej diagnostyki, odpowiedniego zaopatrzenia chirurgicznego oraz starannie zaplanowanego usprawniania. W niniejszym artykule omówiono aktualne możliwości leczenia ostrych i przewlekłych uszkodzeń ścięgien zginaczy, w tym techniki szycia ścięgien, rekonstrukcje jedno- i dwuetapowe, a także transfery ścięgien. Uwagę poświęcono także usprawnianiu pooperacyjnemu, które w bardzo istotny sposób wpływa na końcowy wynik leczenia. Dodatkowo wspomniano o najnowszych alternatywnych możliwościach leczenia.

Leczenie przewlekłych (zastarzałych) uszkodzeń ścięgien

Leczenie przewlekłych uszkodzeń ścięgien stanowi większe wyzwanie. Często jest bardziej skomplikowane oraz wymaga większej liczby etapów. Wynika to z czasu, który minął od pierwotnego uszkodzenia. Dochodzi do retrakcji kikuta ścięgna, zaników mięśniowych i zrostów. 
Ważnym wydarzeniem dla leczenia owej przypadłości było opracowanie przez Huntera w latach 70. XX w. dwuetapowej rekonstrukcji z użyciem silikonowej protezy. Był to przełom w kierunku metody używanej także dziś [10].
Techniki stosowane w leczeniu operacyjnym przewlekłych uszkodzeń ścięgien obejmują: 

REKLAMA

  • szew pierwotny opóźniony lub wtórny, 
  • rekonstrukcję jednoetapową z przeszczepem, 
  • rekonstrukcję dwuetapową (opracowaną przez Huntera) [12].

Szew wtórny jest wykonywany podobnie jak w uszkodzeniu ostrym, jednak często konieczna jest dodatkowa mobilizacja tkanek. Granica czasowa jest umowna i różni się w zależności od autora. Według niektórych doniesień w wybranych sytuacjach szew ścięgna jest możliwy nawet do kilku miesięcy po urazie [20].

Ryc. 1. Przykłady rekonstrukcji jednoetapowej z wykorzystaniem PL jako przeszczepu ścięgna (wstawka pomiędzy kikutami). Po lewej: rekonstrukcja w strefach II–III. Po prawej: rekonstrukcja w strefach III–V

Rekonstrukcja ścięgna z użyciem przeszczepu

Rekonstrukcję z użyciem przeszczepu stosuje się, gdy pierwotna naprawa ścięgna nie jest możliwa, np. przy dużym ubytku tkanki, przewlekłych urazach lub silnych zrostach. Istnieje spór dotyczący tego, kiedy stosować jednoetapowy przeszczep ścięgna, a kiedy przejść do techniki wieloetapowej. Problem ten dodatkowo komplikuje fakt, że chirurg często musi podjąć decyzję dopiero po ocenie pochewki ścięgna w trakcie operacji.
Ścięgna do przeszczepu dzieli się na ekstra- i intrasynowialne. Ścięgna ekstrasynowialne (np. palmaris longus, plantaris) są łatwiej dostępne, ale powodują więcej blizn i zrostów, co ogranicza ruch ścięgna. Ścięgna intrasynowialne (np. flexor digitorum longus, FDS) są trudniejsze do pobrania, ale mogą lepiej funkcjonować, zwłaszcza u dzieci.
Przeszczep pobiera się specjalnym narzędziem (tendon stripper) przez jedno nacięcie. Po pobraniu przeszczep przeciąga się przez pochewkę ścięgna za pomocą cewnika, który pomaga umieścić ścięgno na właściwym miejscu w palcu. Wyróżnia się dwa główne podejścia tejże operacji.

Ryc. 2. Wskazania do rekonstrukcji dwuetapowej: masywne blizny z brakiem ciągłości ścięgien, towarzyszące uszkodzeniu nerwów. Po prawej: widoczna wprowadzona proteza silikonowa, wykonana rekonstrukcja troczków oraz nerwu palcowego z użyciem przeszczepu

I. Rekonstru

...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 4 wydania czasopisma "Praktyczna Ortopedia i Traumatologia"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z KSIĘGARNI FIZMEDIO