Wolno działające leki modyfikujące objawy choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych – które wybrać i zastosować?

Wiedza praktyczna

Choroba zwyrodnieniowa stawów (OA) jest najczęstszą przyczyną bólu i niepełnosprawności na świecie. Jedną z najczęstszych lokalizacji OA są stawy kolanowe. Choroba dotyczy głównie starszej populacji, jest częstą przyczyną ograniczeń czynnościowych i znacznego pogorszenia jakości życia. Jej leczenie jest złożone i trudne, wymaga stosowania różnych zachowawczych terapii niefarmakologicznych, przewlekłego podawania leków i zazwyczaj skutecznych interwencji chirurgicznych. Wśród aktualnie dostępnych rekomendacji eksperckich dotyczących leczenia choroby zwyrodnieniowej kolan istnieją zarówno podobieństwa, jak i różnice. Odmienne opinie dotyczą zwłaszcza stosowania wolno działających leków modyfikujących objawy OA (SYSADOA) w celu podstawowej, długotrwałej terapii OA stawów kolanowych. Pomimo często odmiennych opinii dotyczących przydatności tych leków grupa ekspertów europejskich (ESCEO) zdecydowanie zaleca podawanie leków z tej grupy: krystalicznego siarczanu glukozaminy lub siarczanu chondroityny w pierwszej linii długotrwałego, podstawowego leczenia choroby zwyrodnieniowej kolan. Autorzy tych rekomendacji jednocześnie zwracają uwagę, że istniejące na rynku preparaty dostępne bez recepty, podobne do SYSADOA, nie wykazują skuteczności terapeutycznej. Przegląd piśmiennictwa i doświadczenie własne wskazują, że taka opinia jest w pełni uzasadniona.

Choroba zwyrodnieniowa stawów, zwana też osteoartrozą (OA), jest najczęstszą chorobą układu ruchu.

Zmiany zwyrodnieniowe narastają z wiekiem, nieco szybciej i w cięższych postaciach pojawiają się u kobiet. Niektórzy autorzy wskazują, że autopsyjnie można wykryć zmiany zwyrodnieniowe w chrząstkach stawowych u wszystkich osób po 55. roku życia, a u mniej więcej 80% z nich badania obrazowe, w tym klasyczne zdjęcia radiologiczne, potwierdzają zmiany zwyrodnieniowe. Nie oznacza to jednak, że u wszystkich występują objawy chorobowe. Najczęściej choroba jest rozpoznawana po raz pierwszy w wieku 40–60 lat, ale bywa niekiedy rozpoznawana u osób znacznie młodszych (sporty wyczynowe, dysplazje i inne wady wrodzone). O chorobie mówimy wówczas, gdy pojawiają się objawy takie jak ból, zaburzenia funkcji, deformacje stawów lub całej sylwetki człowieka, niekiedy lokalne objawy zapalne [1, 2]. Zmiany zwyrodnieniowe mogą dotyczyć wielu różnych stawów, najczęściej kręgosłupa, stawów kolanowych i biodrowych. Należy zaznaczyć, że jest to proces, który dotyka nie tylko chrząstki i kości, ale też takie struktury jak ścięgna, przyczepy mięśni, więzadła, łąkotki, w pewnym stopniu błonę maziową, kaletki, często krążki międzykręgowe. Choroba ma niestety przebieg progresywny i może prowadzić do poważnej niepełnosprawności i licznych powikłań [1, 2].

Epidemiologia

Choroba, jak wspomniano, jest bardzo częsta. Standaryzowane względem wieku oszacowania rozpowszechnienia choroby zwyrodnieniowej stawów na 100 000 ludności w 2017 r. wskazują, że najczęściej występuje ona w krajach o wysokich dochodach, np. w Ameryce Północnej 5923,9 (95% UI [uncertainty interval], od 5531,9 do 6367,1/100 000), na Bliskim Wschodzie – bogate kraje arabskie 4609,8 (95% UI, od 4085,1 do 5200/100 000), Australia – ok. 5000/100 000 [3]. W Polsce na OA cierpi zapewne kilka milionów osób, choć oszacowanie jest trudne ze względu na brak dokładnych statystyk i fakt, że spora liczba przypadków, które mogą być potwierdzone radiologicznie, przebiega bezobjawowo.

Definicja i patogeneza

Chorobę próbuje się definiować jako proces prowadzący do zaburzenia metabolizmu i degradacji strukturalnej chrząstek stawowych, powiązany z przebudową podchrzęstnej części kości, który prowadzi do trwałego u...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 4 wydania czasopisma "Praktyczna Ortopedia i Traumatologia"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z KSIĘGARNI FIZMEDIO