Diklofenak – dlaczego warto stosować go miejscowo. Punkt widzenia farmakologa

Ból jest definiowany jako nieprzyjemne doznanie czuciowe i emocjonalne związane z aktualnym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek albo opisywane w kategoriach takiego uszkodzenia. Ostry ból, będący konsekwencją uszkodzenia tkanek, odgrywa rolę ostrzegawczą i ochronną. Ból przewlekły traci swoją ostrzegawczo-obronną funkcję, przynosi pacjentowi cierpienie i sam w sobie staje się chorobą. Optymalną metodą uwolnienia pacjenta od bólu jest usunięcie jego przyczyny, jednak nie zawsze jest to możliwe. Nawet jeżeli leczenie przyczynowe może się zakończyć powodzeniem, podczas jego trwania równolegle z postępowaniem przyczynowym zazwyczaj należy stosować leczenie zmniejszające lub usuwające ból. 
Farmakoterapia jest jedną z powszechnie akceptowanych, skutecznych metod zwalczania bólu. Dobór leku przeciwbólowego zależy m.in. od przyczyny bólu, jego lokalizacji, nasilenia i czasu trwania. W wielu przypadkach, szczególnie w bólach mięśniowo-szkieletowych różnego pochodzenia, zwłaszcza gdy towarzyszy im stan zapalny, skuteczne jest  stosowanie leków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). 
Znanym od dawna (wprowadzono go na rynek w 1973 r., a od 1985 r. jest dostępny w preparatach do stosowania miejscowego) i często stosowanym NLPZ jest diklofenak – lek o stosunkowo silnym działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym, jednak obarczony ryzykiem działań niepożądanych w razie stosowania ogólnoustrojowego. Jest on używany do łagodzenia bólu oraz zmniejszania nasilenia stanu zapalnego w zapaleniach stawów (np. w chorobie zwyrodnieniowej stawów), urazach tkanek miękkich (np. w skręceniach, nadwyrężeniach, stłuczeniach, urazach sportowych), bólu pleców, zespołach reumatycznych, bólu pourazowym, migrenie i bólach menstruacyjnych. Zaleca się, aby w miarę możliwości stosować go miejscowo, by zachować działania korzystne, a uniknąć efektów niepożądanych. Wśród licznych postaci diklofenaku do stosowania miejscowego, dostępnych bez recepty, najwyższe stężenie substancji czynnej (40 mg/g) zawiera roztwór w aerozolu na skórę – DIKY 4% [1].

Tab. 1. Wybrane preparaty zawierające substancję czynną - diklofenak, do aplikacji na skórę [1]