Specyfika bólu
Ból w ortopedii ma różne przyczyny – od ostrych urazów (złamania, skręcenia) po przewlekłe schorzenia (zmiany zwyrodnieniowe, wady postawy) – i wymaga zindywidualizowanego postępowania terapeutycznego. W zakresie prawidłowego postępowania przeciwbólowego powinniśmy dokonać podziału bólu ze względu na czas trwania, stopień nasilenia, patomechanizm, miejsce odczuwania oraz etiologię.
W ortopedii postępowanie farmakologiczne powinno dotyczyć zarówno bólu ostrego, jak i bólu przewlekłego. W praktyce ból ostry utrzymuje się krótko (do trzech miesięcy), pełni funkcję ostrzegawczo-ochronną, jest normalną, przewidywalną reakcją fizjologiczną na działanie bodźca szkodliwego i objawem uszkodzenia tkanek przez uraz lub chorobę. Powinien ustąpić wraz z wywołującą go przyczyną. Wymaga zarówno leczenia choroby podstawowej, jak i łagodzenia objawów bólowych.
Ból przewlekły trwa ponad trzy miesiące lub często nawraca i utrzymuje się przez ponad sześć miesięcy w ciągu roku. Ból przewlekły traci funkcję ostrzegawczo-ochronną i wymaga szerokiego postępowania terapeutycznego, czyli leczenia z uwzględnieniem możliwości terapii ukierunkowanej na przyczynę bólu.
Wynika z tego wprost, że podstawą racjonalnej farmakoterapii bólu jest indywidualizacja postępowania, a co za tym idzie – indywidualny i kontekstowy wybór leku [1–5].
Podział bólu pokazano na rycinie 1. [1–3].
REKLAMA
W przypadku bólu ostrego oraz bólu przewlekłego w ortopedii najczęściej mamy do czynienia z bólem zapalnym. Jest on konsekwencją reakcji obronnej organizmu na infekcje, uszkodzenie tkanek lub proces autoimmunologiczny. Uszkodzenie tkanek inicjuje uwolnienie kaskady mediatorów prowadzących do rozwoju stanu zapalnego i procesów sensytyzacji struktur układu nerwowego.
Do bólu ostrego, w którym występuje kompone...
