Choroba zwyrodnieniowa stawów nadgarstka

Metody terapii

Choroba zwyrodnieniowa stawów nadgarstka jest powszechnym problemem, który może prowadzić do bólu, ograniczenia zakresu ruchu oraz niestabilności, znacznie wpływając na funkcjonowanie ręki. Diagnoza choroby opiera się na obserwacji objawów pacjenta, badaniu klinicznym oraz wynikach badań obrazowych, takich jak zdjęcia RTG, a w wybranych przypadkach – rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa. Istnieje wiele metod leczenia, począwszy od terapii zachowawczych, takich jak unieruchomienie, ortezy, kinezyterapia, po terapie farmakologiczne, jak np. podanie dostawowo kwasu hialuronowego i stosowanie niesterydowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Leczenie operacyjne może być konieczne w zaawansowanych przypadkach, gdy metody zachowawcze nie przynoszą ulgi. Operacje artrodezy stawów nadgarstka są jednym z najskuteczniejszych sposobów na stabilizację stawów i zmniejszenie bólu. Wybór odpowiedniej metody zależy od przyczyny, zaawansowania choroby oraz indywidualnych cech pacjenta. Artrodezy śródnadgarstkowe, takie jak artrodeza STT, SL, four corner czy TWA, są często stosowane w przypadku zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych.

Zmiany zwyrodnieniowe stawów są najczęstszą przyczyną przewlekłych zespołów bólowych, niepełnosprawności i niezdolności do pracy. Wydłużenie okresu życia, otyłość, duża aktywność fizyczna, urazy oraz częstsze występowanie zaburzeń metabolicznych i zapalnych doprowadziły w drugiej połowie XX w. do narastania epidemii zmian zwyrodnieniowych [1]. Bezbólowy stabilny nadgarstek jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania ręki. Ból będący objawem zmian zwyrodnieniowych stawów nadgarstka poprzez bezwarunkowy odruch rdzeniowy hamuje mięśnie przedramienia, co skutkuje zmniejszoną siłą. Nagły ból oraz niestabilność powodują powstanie niestabilnego oraz osłabionego chwytu, który może niespodziewanie zawodzić [2, 3]. Siła chwytu jest czynnikiem bezpośrednio związanym z jakością życia [4, 5]. Bardzo ważne jest odpowiednie diagnozowanie i leczenie stanów, w których przebiegu zwiększa się ryzyko powstania zmian zwyrodnieniowych.

Tab. 1. Stawy i miejsca palpacji dla zmian zwyrodnieniowych stawów nadgarstka

Staw Punkt największej bolesności
(w stosunku do stawu)
aCMC1 grzbietowo lub/i dłoniowo
Staw promieniowo-łódeczkowaty promieniowo lub/i promieniowo-grzbietowa 
powierzchnia nadgarstka
aSTT dłoniowo
Staw śródnadgarstkowy grzbietowo
Staw promieniowo-księżycowaty grzbietowo
DRUJ grzbietowo
staw grochowato-trójgraniasty dłoniowo lub/i łokciowo
aCMC 2-5 grzbietowo nad zajętym stawem
cały nadgarstek grzbietowo

aCMC 1-5 – staw śródręcznonadgarstkowy
aSTT – staw pomiędzy kością łódeczkowatą, czworoboczną mniejszą i czworoboczną większą
DRUJ – dalszy staw promieniowo-łokciowy

Anatomia

Nadgarstek jest złożonym zespołem stawów człowieka. Pozwala na stabilność podczas dużego zakresu ruchu we wszystkich płaszczyznach. Składa się z ośmiu kości ułożonych w dwa szeregi po cztery kości – jednego bliższego i jednego dalszego. W skład szeregu bliższego, licząc od strony promieniowej do łokciowej, wchodzą kości: łódeczkowata, księżycowata, trójgraniasta i grochowata. Szereg dalszy nadgarstka, licząc w tym samym porządku, stanowią kości: czworoboczna większa, czworoboczna mniejsza, główkowata i haczykowata [6].

Możemy wyróżnić następujące stawy nadgarstka:

  • staw promieniowo-nadgarstkowy (staw bliższy ręki) – staw elipsoidalny, łączący kość promieniową z kością łódeczkowatą, księżycowatą i trójgraniastą;
  • staw śródnadgarstkowy (staw dalszy ręki) – utworzony przez oba szeregi kości nadgarstka z wyjątkiem kości grochowatej. Szczelina stawowa przebiega mniej więcej w kształcie poziomo ułożonej litery S. Linia stawu śródnadgarstkowego odpowiada bruździe dalszej zgięcia skóry, która biegnie na poziomie kości grochowatej i guzka kości łódeczkowatej. Kości szeregu bliższego zachowują pewną ruchomość w stosunku do siebie, a szeregu dalszego są ściśle złączone ze sobą i z kośćmi śródręcza;
  • stawy nadgarstkowo-śródręczne – zdecydowanie najczęstszym miejscem powstawania zmian zwyrodn...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 4 wydania czasopisma "Praktyczna Ortopedia i Traumatologia"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z KSIĘGARNI FIZMEDIO