Patomechanizm powstawania zmian zwyrodnieniowych
Osteoartroza, znana także jako choroba zwyrodnieniowa stawów, to schorzenie układu mięśniowo-szkieletowego charakteryzujące się postępującym zużywaniem chrząstki stawowej. W zdrowym stawie odżywianie chrząstki jest precyzyjnie regulowane poprzez obciążanie i ruch. W przypadku przeciążenia stawu dochodzi do wzrostu produkcji czynników stanu zapalnego, takich jak interleukina-1 (IL-1), czynnik martwicy nowotworów alfa (TNF-α ), tlenek azotu (NO) i reaktywne cząstki tlenu (RFT). Czynniki te stymulują syntezę i aktywację metaloproteinaz – enzymów proteolitycznych, które degradują macierz chrzęstną. W wy-
niku tego procesu dochodzi do uszkodzenia DNA chondrocytów oraz kolagenu, co prowadzi do dalszej degeneracji stawu. Zmiany te skutkują zwiększeniem zawartości wody w chrząstce, co prowadzi do jej włóknienia, zmniejszenia elastyczności i wytrzymałości. Wzrost ciśnienia w warstwie podchrzęstnej kości powoduje obniżenie przepływu krwi, co skutkuje ograniczeniem dostarczania tlenu i substancji odżywczych do chrząstki, a to z kolei negatywnie wpływa na jej odżywienie. Funkcja amortyzatora, która ułatwia płynne ruchy stawów, wskutek tego procesu zostaje zatem osłabiona.
W przypadku artrozy dochodzi do degeneracji i utraty chrząstki, co prowadzi do szeregu zmian w stawach. Choroba manifestuje się głównie poprzez odczuwanie bólu, który pojawia się podczas obciążania dotkniętego stawu, a także w spoczynku. Konsekwencje obecności tego schorzenia często utrudniają pacjentom codzienne funkcjonowanie, a wraz z zaawansowaniem choroby wręcz je uniemożliwiają.
W początkowym etapie leczenia należy zastosować metody niefarmakologiczne i farmakologiczne. Głównym celem terapii w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów jest redukcja dolegliwości bólowych. Nie należy zapominać o edukacji pacjentów, regularnych ćwiczeniach oraz redukcji masy ciała. W przypadku utrzymujących się dolegliwości bólowych należy włączyć leczenie farmakologiczne. Właściwie dobrana terapia przeciwbólowa może istotnie poprawić jakość życia pacjenta. Ostatecznym etapem leczenia...