Profilaktyka chorób cywilizacyjnych opiera się na prawidłowym stylu życia, a aktywność fizyczna to jego podstawowy element. Bieganie natomiast jest najpopularniejszą, a zarazem najprostszą formą ruchu. Przynosi wielorakie korzyści dla organizmu – poprawia pracę nie tylko serca, ale również układów nerwowego i pokarmowego. Dodatkowo zmniejsza ryzyko nowotworów, redukuje stres, a tym samym znacznie poprawia samopoczucie.
Niestety, często najlepsze intencje zmiany stylu życia zderzają się z problemem pojawiających się kontuzji. Są one deprymujące i zniechęcające, często powodują zwątpienie. Najczęstszą kontuzją biegaczy jest przeciążeniowy ból piszczeli, określany z angielskiego potocznie jako shin splints, a bardziej fachowo jako MTSS (ang. medial tibial stress syndrome). Ta jednostka chorobowa nie doczekała się polskiego nazewnictwa, dlatego dominuje anglojęzyczny akronim MTSS lub bardziej kolokwialny termin shin splints. Pomimo powszechności problemu wciąż nie wypracowano ostatecznego konsensusu co do etiologii tej kontuzji.
Badania naukowe potwierdzają moje obserwacje, że przeciążeniowy ból piszczeli (MTSS) to najczęstsza kontuzja biegaczy [1, 2]. Charakteryzuje się on rozlanym bólem przyśrodkowego brzegu jednej trzeciej dalszej kości piszczelowej. Ból obejmuje minimum 5 cm powierzchni i wyraźnie wzmaga się podczas palpacji. Co charakterystyczne, bardziej nasilony bywa na początku aktywności, z tendencją do ustępowania w trakcie wysiłku [3]. To kontuzja występująca najczęściej u biegaczy, ale może dotyczyć również piłkarzy, koszykarzy, tancerzy oraz personelu wojskowego (piechoty) z częstością występowania od 4 do 35% [4]. U biegaczy częstość występowania MTSS wynosi od 13 do 20% [2, 5]. Uważa się, że przyczyną MTSS są nadmierne obciążenia występujące w momencie uderzenia stopy o podłoże. Ból dotyka obszaru jednej trzeciej dalszej kości piszczelowej o słabszym unaczynieniu i większej podatności. Część badaczy sądzi, że może on poprzedzać zmęczeniowe uszkodzenie kości [4].
Patofizjologia
Dokładna przyczyna MTSS nie jest w pełni poznana. Dominują dwie teorie: teoria trakcji i teoria oparta na modelu patologicznej adaptacji w...