Wiele sytuacji klinicznych, takich jak zwyrodnienie tkanek, infekcja, zapalenie, nowotwory, urazy, operacje i złamania kończyn, doprowadza do powstania bólu w układzie kostno-stawowym [34]. Każdy z tych przypadków wymaga innego podejścia terapeutycznego. W ostrym bólu spowodowanym złamaniami
i/lub zabiegiem chirurgicznym stosuje się kilka różnych środków przeciwbólowych. Jednak te podstawowe są nadal ograniczone do kilku rodzajów i postaci ze względu na niewielką liczbę dostępnych leków, np. paracetamol, w tym środki znieczulające miejscowo, i opioidy oraz najbardziej wskazane niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Oczywiście większość tych leków ma skutki uboczne, np. ograniczające ich zastosowanie w praktyce klinicznej [1, 2].
W ciągu ostatnich kilku lat znacznie wzrosło kliniczne zastosowanie kombinacji leków, w tym także przeciwbólowych. Celem takiego połączenia jest powiązanie dwóch lub więcej substancji o różnych mechanizmach działania w jednym preparacie w nadziei na osiągnięcie synergicznego działania składników, które daje zadowalający efekt przeciwbólowy przy wykorzystaniu małych dawek każdego z nich. Poprzez takie połączenie uzyskujemy preparat o zmniejszonej intensywności i częstości występowania działań niepożądanych [3].
Witaminy z grupy B to witaminy rozpuszczalne w wodzie, do których zaliczają się m.in. tiamina, ryboflawina, niacyna i niacynamid, pirydoksyna, kobalamina, kwas foliowy, kwas pantotenowy, biotyna, cholina, inozytol i kwas paraaminobenzoesowy (PABA). W szczególności niektóre z nich (tiamina, pirydoksyna i cyjanokobalamina) są stosowane nie tylko w leczeniu bólu i stanów zapalnych wynikających z ich niedoboru, ale także samodzielnie lub w połączeniu z diklofenakiem lub innymi lekami z grupy NLPZ czy neurologicznymi – są stosowane w leczeniu różnych chorób przebiegających z dolegliwościami bólowymi, takich jak polineuropatie różnego pochodzenia, choroby zwyrodnieniowe stawów kręgosłupa oraz choroby reumatyczne [4–8].
Większość badań klinicznych oceniała takie połączenia wykorzystywane w leczeniu bólu neuropatycznego [4–6, 8]. Niedawno przeprowadzone obserwacje w badaniu klinicznym na małej grupie wykazały skuteczność witamin z grupy B i diklofenaku połączonych i stosowanych dożylnie w leczeniu bólu wynikającego z operacyjnego wycięcia migdałków [7]. Niemniej jednak wielkość próby w tej obserwacji była zbyt mała, aby mogła być reprezentatywna.
Jak d...
Korzyści wynikające z połączenia diklofenaku z witaminami z grupy B u pacjentów z ostrym bólem po złamaniu kości leczonym operacyjnie
Przeprowadzono badanie kliniczne jednoośrodkowe, prospektywne, randomizowane, podwójnie zaślepione. Jego celem było porównanie skuteczności leku z grupy NLPZ i diklofenaku w połączeniu z witaminami z grupy B w leczeniu ostrego bólu powstałego w wyniku złamania kończyny dolnej leczonego chirurgicznie. Test polegał na ocenie bólu przez pacjentów ze złamaniami zamkniętymi kończyny dolnej w 10-stopniowej wizualnej skali analogowej (VAS). Następnie pacjentów przydzielano losowo do dwóch grup badanych, które otrzymywały codziennie domięśniowo diklofenak lub diklofenak z witaminami z grupy B (tiaminą, pirydoksyną i cyjanokobalaminą). Ocenę natężenia bólu przez pacjentów rejestrowano w dwóch okresach: 24 godziny przed zabiegiem i 24 godziny po zabiegu. Badanie ukończyły 122 osoby. Ocena bólu kończyn przez pacjentów w skali VAS wykazała istotne zmniejszenie wartości wyjściowych, niezależnie od grupy leczenia. Połączenie diklofenaku i witamin z grupy B skuteczniej łagodzi ból niż sam diklofenak. Wyniki wykazały, że dodanie witamin z grupy B do diklofenaku wzmaga jego działanie przeciwbólowe. Nowość tej pracy polega na tym, że diklofenak i diklofenak plus witaminy z grupy B okazały się przydatne w leczeniu ostrego bólu wynikającego ze złamania kończyny dolnej i operacji.