Najczęstsze urazy to te w obszarze tkanek miękkich, takich jak mięśnie, więzadła, ścięgna. W sezonie zimowym zdarzają się głównie:
- zwichnięcia – dochodzi do nich, gdy przemieszczeniu względem siebie ulegną powierzchnie stawowe, a torebka stawowa zostanie naciągnięta lub naderwana. Oprócz obrzęku, zasinienia i silnych dolegliwości bólowych może być również widoczne zniekształcenie stawu,
- skręcenia – naciągnięcia torebki stawowej i więzadeł (I stopnia), rozerwania torebki stawowej (II stopnia) oraz rozerwania torebki stawowej i więzadeł (III stopnia). Towarzyszy im zawsze ból, obrzęk i zasinienie,
- stłuczenia – uszkodzenia powierzchownych tkanek podskórnych. Objawiają się obrzękiem, zasinieniem i wrażliwością stłuczonego miejsca na dotyk.
Nawet jeśli uraz nie wydaje się poważny, ważne jest, aby jak najszybciej rozpocząć leczenie zachowawcze, czyli łagodzące dolegliwości.
Do najczęstszych objawów powierzchownych urazów tkanek miękkich należą: obrzęk, wrażliwość na dotyk, a przede wszystkim ostry ból, zlokalizowany miejscowo. Oprócz metod łagodzenia dolegliwości takich jak elewacja kończyny czy stosowanie zimnych okładów należy zastosować leczenie przeciwbólowe, przeciwobrzękowe i przeciwzapalne.
Podawane doustnie niesteroidowe leki przeciwzapalne są najczęstszym wyborem w leczeniu stanów bólowych, ale ich stosowanie może się wiązać z poważnymi ogólnoustrojowymi działaniami niepożądanymi, które są skorelowane z terapeutycznymi poziomami leku w osoczu.
Do skutków ubocznych stosowania doustnych NLPZ należą:
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
- wrzody żołądka i dwunastnicy,
- krwawienia z przewodu pokarmowego,
- niedokrwistość związana z długotrwałym krwawieniem,
- zaburzenia wchłaniania.
W grupie ryzyka pacjentów najbardziej narażonych na negatywne działanie NLPZ na układ pokarmowy znajdują się osoby:
- powyżej 65. roku życia,
- palące tytoń,
- nadużywające alkoholu,
- z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy lub z epizodami krwawienia z przewodu pokarmowego w wywiadzie,
- stosujące szereg leków na przewlekłe choroby internistyczne.
W celu zminimalizowania częstotliwości występowania zdarzeń ogólnoustrojowych związanych z lekami doustnymi opracowano miejscowe preparaty niesteroidowych leków przeciwzapalnych 1.
Preparaty stosowane miejscowo
Preparaty do stosowania miejscowego są ważnym elementem leczenia regionalnego bólu. Stosowanie miejscowych leków przeciwzapalnych minimalizuje niepożądane interakcje z innymi przyjmowanymi przez pacjenta lekami i pozwala precyzyjnie kierować je w miejsce dolegliwości bólowych. Dlatego też niesteroidowe leki przeciwzapalne do stosowania miejscowego są ważnymi składnikami wielokierunkowego planu leczenia. Są również skutecznym i sprawdzonym sposobem na walkę z bólami mięśni i stawów 3.
Leki do podawania miejscowego mogą być stosowane na nieuszkodzoną powierzchnię skóry w różnej formie:
- żeli,
- maści,
- aerozoli,
- plastrów.
Po nałożeniu na powierzchnię skóry, lek wchłania się i osiąga stężenie terapeutyczne w otaczających tkankach. Badania wykazały, że żele lepiej penetrują skórę niż kremy i maści wśród NLPZ. Warunkiem, by preparat mógł osiągnąć maksymalne działanie, jest podawanie go na chorobowo zmienione miejsce od dwóch razy dziennie w przypadku preparatów z diklofenakiem w stężeniu 2% do kilku razy dziennie w przypadku preparatów z substancją czynną w niższym stężeniu 3.
Skuteczną substancją czynną podawaną w formie żelowej jest diklofenak, który stosuje się w pourazowych stanach zapalnych ścięgien, więzadeł, mięśni oraz stawów, powstałych wskutek różnych kontuzji sportowych, takich jak skręcenia, nadwyrężenia oraz stłuczenia. Diklofenak w żelu jest rekomendowany także w przypadku bólów mięśniowych, w ograniczonych stanach zapalnych tkanek miękkich, jak np. zapalenie pochewek ścięgnistych (np. w łokciu tenisisty), czy zapaleniach kaletek maziowych i okołostawowych zapaleniach tkanek oraz łagodnych postaciach choroby zwyrodnieniowej stawów2.
W przeglądzie systematycznym Philip J. Wiffen i Jun Xia analizowali badania dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa diklofenaku stosowanego miejscowo w przypadku ostrego i przewlekłego bólu w schorzeniach ortopedycznych. W przypadku bólu ostrego przeanalizowali 23 badania, obejmujące 5170 pacjentów, porównujące działanie diklofenaku i placebo. Badania wykazały skuteczność diklofenaku – wskaźnik NNT dla diklofenaku w postaci miejscowo stosowanego żelu wyniósł 1,8 (95% CI 1,5–2,1) przy niskiej ilości działań niepożądanych (u 4,1% badanych). Ból przewlekły był przedmiotem porównania 21 badań (łącznie 5995 pacjentów). Wskaźnik NNT wyniósł 9,5 [95% CI 7–14,7], miejscowe działania niepożądane występowały u 14% pacjentów, co było wynikiem zbliżonym do placebo. Autorzy na podstawie ww. analizy podkreślają skuteczność i bezpieczeństwo diklofenaku stosowanego miejscowo u pacjentów z ostrymi i przewlekłymi bólami układu kostno-szkieletowego 4.
Diklofenak zmniejsza objawy odpowiedzi zapalnej (obrzęk, podwyższona temperatura ciała, ból, sztywność stawów). Działanie przeciwbólowe produktu leczniczego może trwać do 12 godzin po podaniu pojedynczej dawki 2.
Dodatkowo warto zaznaczyć, że po miejscowym zastosowaniu preparatu, diklofenak jest wchłaniany do układu krążenia w niewielkich ilościach, dzięki czemu prawdopodobieństwo wystąpienia interakcji z innymi lekami jest niewielkie. Dlatego jest on szczególnie zalecany u seniorów ze współistniejącymi chorobami internistycznymi, narażonych na wystąpienie działań niepożądanych po doustnym podaniu preparatów przeciwbólowych.
Podsumowanie
Terapia bólu powinna być zawsze dobrana indywidualnie do potrzeb pacjenta, zgodna z patomechanizmem powstawania bólu, jego lokalizacją i natężeniem. Leczenie bólu przewlekłego, bólu zwyrodnieniowego stawów i ostrego bólu spowodowanego urazem jest jednym z największych problemów współczesnej ortopedii.
Jednymi z najskuteczniejszych i najczęściej stosowanych leków przeciwbólowych są NLPZ. Preparaty do stosowania miejscowego, takie jak żele i maści mogą być dobrym rozwiązaniem ze względu na stosunkowo dobry profil bezpieczeństwa, zwłaszcza u seniorów ze współistniejącymi chorobami przewodu pokarmowego, układu krążenia czy nerek. Diklofenak w formie żelowej zmniejsza dolegliwości bólowe, obrzęki, poprawia sprawność ruchową pacjenta i skraca czas powrotu do prawidłowego funkcjonowania.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Olfen Max, 20 mg/g, żel
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 gram żelu zawiera 23,2 mg diklofenaku dietyloamoniowego (Diclofenacum diethylammonium), co odpowiada 20 mg diklofenaku sodowego. Substancje pomocnicze o znanym działaniu: 1 gram żelu zawiera 54 mg glikolu propylenowego (E 1520), 0,2 mg butylohydroksytoluenu (E 321) oraz 1 mg substancji zapachowej (zawierającej 0,15 mg/g alkoholu benzylowego, cytral, cytronelol, kumarynę, eugenol, farnezol, geraniol, d-limonen i linalol). Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt CHPL 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA Żel Jednorodny żel w kolorze białym do prawie białego.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE 4.1. Wskazania do stosowania Olfen Max jest wskazany do stosowania u osób dorosłych i młodzieży w wieku 14 lat i starszych.
Dorośli i młodzież w wieku od 14 lat Olfen Max przeznaczony jest do krótkotrwałego, miejscowego objawowego łagodzenia ostrego bólu, stanu zapalnego i obrzęku w przypadku urazów tkanek miękkich, takich jak: pourazowe zapalenie ścięgien, więzadeł, mięśni i stawów powstałych np. wskutek skręcenia, zwichnięcia lub stłuczenia (kontuzje sportowe). Dorośli Olfen Max przeznaczony jest do miejscowego, objawowego leczenia bólu i stanów zapalnych w przypadku: urazów tkanek miękkich, takich jak pourazowe zapalenie ścięgien, więzadeł, mięśni i stawów spowodowanych np. skręceniem, zwichnięciem lub stłuczeniami (kontuzje sportowe); bólu pleców (kontuzje sportowe); miejscowych postaci reumatyzmu tkanek miękkich, np. zapalenie pochewek ścięgnistych (łokieć tenisisty), zapalenie kaletek maziowych i okołostawowe zapalenia tkanek (periartropatie); miejscowych postaci reumatyzmu zwyrodnieniowego, np. choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych i kolan. 4.3. Przeciwwskazania - nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą produktu leczniczego wymienioną w punkcie 6.1; - pacjenci, u których w wywiadzie wystąpiły reakcje nadwrażliwości, takie jak astma, skurcz oskrzeli, obrzęk naczynioruchowy, pokrzywka, ostre zapalenie błony śluzowej nosa po zastosowaniu kwasu acetylosalicylowego lub niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ); - na otwarte rany, stany zapalne lub infekcje skórne, a także na skórę z egzemą i błonę śluzową; - w ostatnim trymestrze ciąży (patrz punkt CHPL 4.6). 7.PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU Teva B.V. Swensweg 5 2031GA Haarlem Holandia Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 26078 wydane przez Prezesa URPLWMiPB 10.DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO 2021.07.02 Kategoria dostępności OTC - Produkt dostępny bez przepisu lekarza.
Charakterystyka Produktu Leczniczego dostępna na stronie www.tevamed.pl OLFM-PL-00044-01-2024